Kızlık Zarındaki Yapısal Farklılıklar
Bir diğer ismi Hymen olan kızlık zarı, vajinanın g...
Menopoz, yumurtalıklardaki yumurta hücrelerinin yumurtlama ve yaşlanma nedeniyle tükenmesidir. Kronolojik yaşla yumurta tükenmesinin pek ilgisi yoktur. Çok genç yaşlarda yumurta tükenerek erken menopoz olabileceği gibi, geç yaşlarda da yumurta olabilir.
Menopoz yaşı kadınlarda 45- 55 yaş aralığında değişmektedir. Türkiye’de 45-46 yaşında menopoza girilirken, uzak doğu ülkelerinde yaş dilimi 50’ye çıkmaktadır. Bu yaş aralığı doğumdaki oosit (yumurta hücresi) sayısı ve yumurta kayıp hızına bağlıdır.
Sigara içenler,
Beden kitle indeksi 30’dan fazla olan 18’in altında olanlar,
Ağır spor yapanlar,
Kronik adet düzensizliği olanlarda menopoz yaşı standarta uymayabilir.
Menopoz, bir kadının ardışık 12 ay boyunca adet görmemesiyle tanımlanır. Bu süreç üç ana evreye ayrılır:
Perimenopoz (Menopoz Öncesi Dönem): Bu dönem, menopozdan önceki birkaç yıl sürebilir. Kadınlar, hormonal dengesizlikler nedeniyle düzensiz adet döngüleri yaşamaya başlar. Östrojen ve progesteron seviyelerindeki dalgalanmalar, bu düzensizliğin ana nedenidir. Perimenopoz süresince, sıcak basması, gece terlemeleri, uyku bozuklukları ve ruh hali değişiklikleri gibi semptomlar yaygındır.
Menopoz: Bir yıl boyunca hiç adet görmeme durumu menopoz olarak kabul edilir. Yumurtalıklar östrojen ve progesteron üretimini büyük ölçüde azaltır. Bu azalma, vücudun hormonal dengesini önemli ölçüde etkiler ve birçok semptomun ortaya çıkmasına neden olur.
Postmenopoz (Menopoz Sonrası Dönem): Menopozun ardından gelen dönemdir. Semptomlar azalmaya başlasa da, düşük östrojen seviyeleri nedeniyle bazı sağlık riskleri artar. Özellikle kemik yoğunluğunun azalması (osteoporoz) ve kardiyovasküler hastalık riski bu dönemde öne çıkar.
Menopoz sırasında hormonal değerlerde önemli değişiklikler meydana gelir. Bu değişiklikler, kadınların vücudunda bir dizi fizyolojik ve psikolojik semptoma yol açabilir. Menopozda östrojen ve progesteron gibi cinsiyet hormonlarının seviyelerinde önemli bir düşüş görülürken, bazı diğer hormonların seviyeleri de etkilenir. Yüksek FSH (Folikül Uyarıcı Hormon) seviyesi genellikle menopozun tanısında kullanılan bir değerdir.
Üremenin en yüksek olduğu yaş aralığı 20’li yaşların ortası ve sonlarıdır. Daha sonra giderek azalır. Üreme yeteneği azalmasının işareti FSH’nın artışı ve adet düzensizliği olmasıdır. Menopoza girme zamanının tayini için sadece FSH değerinin tayini yetersiz olabilir. FSH yükselmesinin takibi adetin 2-5. günleri arası estradiol ile birlikte yapılmalıdır. FSH’nın 10mIU/ ml yi geçmesi geç üreme dönemine geçildiğini gösterir. Topluma özgü sınır değerler değişebilir. Geç üreme döneminde estradiol normal veya yüksek olabilir. 80 pg/ ml nin üstü yüksek kabul edilir.
Menopoza geçişte erken ve geç dönem vardır. Menopoz yaşı ve klimakterium eş anlamlıdır. Perimenopoz menopoz, geçiş dönemi ve ilk postmenopoz döneminin ilk 1 yılıdır. Menopozal geçiş döneminde LH (Luteinize Hormon) artışı FSH’dan sonra olur. Progesteron seviyesi ovulasyonun süresi ile azalır. Menopoza geçiş döneminde estradiol düşüşü pek görülmez, artmış FSH seviyesi estradiol üretiminde artışa neden olabilir. Menopoza geçiş döneminde İnhibin A ve estradiol düzeyleri belirleyici olmazken İnhibin B seviyesi belirgin olarak düşer. İnhibin B seviyesi follikül düzeyi belirlenmesinde önemlidir.
Postmenopozun ilk 5 yılı erken dönemdir. Bunun da ilk 1 yılı perimenopozal dönemdir. İlk 5 yıldan sonra ölene kadar geçen dönemde menopozdur. Menopoz döneminde hcg düzeyleri yüksek çıkabilir. Hcg düzeyleri hamile olmayan kadınlarda 40 yaşından sonra yüksek bulunabilir. Hcg ve FSH birlikte değerlendirilmelidir. 40 yaşına kadar FSH üst seviye 5 olurken 55 yaşa kadar 7.7 , 55 yaştan sonra 13’e kadar normaldir. Hcg menopoza bağlı yükselirken, tümör durumlarında da yüksek olabilir.
Menopoz Nedir? hakkında bilgi almak için ilgili linke tıklayabilirsiniz.
İlgili link: https://www.aysedarama.com/menopoz-nedir