Gebeliğin Son Dönemindeki Sorunlar
Gebeliğin son aylarında anne adayının yaşam kalite...
Beta HCG, gebelik oluştuktan sonra bebeğin placentasından salgılanan bir hormondur. Açılımı human koryonik gonodotropin (insan koryonik gonodotropini)’dir. Alfa ve beta tipleri vardır. Alfa tipi. LH, TSH ve FSH hormonun yapısında vardır. Fakat beta tipi gebelik için spesifiktir. İdrarda ve kanda beta HCG düzeylerinin artması gebeliği işaret eder.
HCG plasentadaki (bebeğin eşi) sinsityotrofoblast hücrelerinden salgılanır. Gebeliğin sağlıklı gelişimi için progesteron hormonu da gereklidir. Beta hcg yumurtalıkta corpus luteumdan salınan progesteron salınımını artırarak embriyonun sağlıklı gelişimini sağlar.
Beta HCG ayrıca embriyonun rahatça gelişmesi için rahimin büyümesini, damarlanmasını sağlar. Ayrıca vücudun embriyoyu yabancı cisim gibi algılamasını önler.
Beta HCG halk arasında gebelik tanısında kullanılan bir test olarak bilinse de bazı hastalıkların tanısında kullanılmaktadır. Bunlar yumurtalık kanserleri, testis kanserleri ve plasentanın kanserojen hastalığı olan koriokarsınomanın tanısında da kullanılmaktadır.
Hcg 0-5 arasında ise gebeliğin olmadığı anlaşılır. 5’in üstündeki değerler gebelik yönünden takip edilmelidir. HCG değerleri aşağıdaki şekildedir;
Gebelik haftasında beta hcg. 10-50
Gebelik haftasında beta hcg. 8-400
Gebelik haftasında beta hcg. 20-7000
Gebelik haftasında beta hcg 1000-55000
12. haftasında beta hcg 6000-290000
13-16. Haftada. 10000-250000
17-24. Haftada 4000-165000
25-40. Haftada 3000-115000 arasındadır.
Beta HCG ile gebelik tespiti kan ve idrarda çalışılarak yapılır.
Döllenmeden 8-10 gün sonra kanda 5 in üstünde bir değere ulaşılır. Adet gecikmesi olduğu gün 25 ıU/ ml değerine ulaşmıştır. Sağlıklı gebelikte iki günde bir iki katına ulaşarak kan seviyesi yükselir.9. Gebelik haftasına kadar yükselişini çok hızlı sürdürür.
12-13. haftadan sonra gebeliğin sağlıklı devamı için placentanın aktif hormon üretimini üstlenmesi ile yumurtalıktan salınan progesteron hormonuna ihtiyaç azalır. Buna paralel HCG yükselme hızı da azalır.
Beta HCG değerinin yüksek olması kişinin gebe olduğunu gösterir. Fakat bunun normal rahim içi gebelik mi, sağlıklı mı, yoksa bir dış gebelik mi olduğunu göstermez. Bu ayrım için ultrasonografik muayene gerekir.
Beta HCG 0,1 ise bu normal kan değeridir, gebelik yok demektir. Fakat burada önemli olan bu testin adetin kaçıncı gününde yapıldığıdır. Ovulasyon tarihinden 8-10. gününde yapılmışsa gebeliğin yok olduğunu işaret edebilir, fakat bu test yumurtlamaya yakın veya şüpheli ilişkiden hemen sonra 4-5 gün içinde yapılmışsa gebelik olduğu halde zaman erken olduğu için normal çıkabilir. Bundan dolayı testi şüpheli ilişkiden 12-15 gün sonrasında yapmalı.
Gebelik başlangıcından 14 gün sonra, yani son adet başlangıcından 28 gün sonra serumda beta HCG yaklaşık 500ıU/ml düzeyine erişmiştir. Vajinal ultrason ile gebeliğin gözlenebilmesi için beta HCG değerinin 1500 ıU /ml’e ulaşması gerekir. Gebelik oluştuktan sonra ilk 2 hafta beta seviyesi idrara göre kanda daha yüksektir.3. Haftada serum ve idrar seviyeleri eşittir.3. Haftadan sonra idrardaki seviyesi kandan daha yüksektir. İlk haftalarda idrar testinin negatif çıkma sebebi budur.
Beta HCG kanda her zaman çok düşük düzeyde olan bir hormondur. Normal değeri 0-5 arasıdır. 5'in üzerinde ki değerler gebelik yönünden takip edilmeli.
Serumdaki HCG düzeyi gebelik oluştuktan 8-10 gün sonra 25 ıU / ml ulaşır. Gebelik 1 haftalıktır. Gebeliğin 2. haftasında 500 ıU ye ulaşır. İlk 6 hafta beta HCG değeri iki günde bir ikiye katlanarak hızla yükselir. Yükselme hızı düşük ise;
Son adet tarihinin yanlış biliniyor olması yönünden değerlendirilmeli.
Gebelik sonlandıktan sonra beta hcg değerinin normale erişmesi 60 günü bulabilir.
HCG takibi, molar gebelik ve dış gebelik odağının sonlanması açısından önemlidir.