Gebelikte 8. Ay
Gebelik 3. Trimesterdedir. Bebeğin boyu 36-38 cm c...
Gebeliğin 21. haftasına ulaşan fetüsün boyu 25cm ağırlığı ortalama 310 gr kadardır. Bunlar herkeste aynı değildir. Ortalama rakamlardır. Artısı,eksisi vardır. Fetüsün hareketleri , tekmeleri güçlenmiştir. Solunumu düzenlidir. Tat alma duyusu daha güçlenmiştir. Kemik yapısı daha güçlüdür. Beyin ve kas arasındaki sinir bağlantıları güçlüdür. Amnion sıvısını içmeye, amnıon sıvıdına idrarını yapmaya devam eder. Detaylı ultrason yapılmamışsa anne perinatolojiye yönlendirilerek detaylı inceleme gerçekleşir. 2 boyutlu ultrason ile tesbit edilemeyen olumsuz bir durum olup olmadığı araştırılır.
Anne çok ayakta kalıyorsa alt bacakta ödem olabilir. Tuzlu yememek ve bol su içmek ödemi engeller. İstirahat halinde bacakları kalp seviyesine kaldırıp bir müddet dinlenmeli. Annede ortalama 5-6 kg gibi bir artış olmuştur. Ayakta kalmaya bağlı varis olabilir. Rahimin karın içinde yükselmesine bağlı yan bağlardaki gerilme karın ağrısına neden olur. Bunlar normal kabul edilebilen ağrılardır. Fakat ağrı şiddetli,kanama, ateş varsa ağrının başka nedenleri vardır. Doktora giderek sebebi araştırılmalı.
Annede hazım sistemi sorunları olabilir. Midede ekşime, yanma gibi şikayetlerin yanında reflü de olabilir. Böyle şikayetler varsa kızartma, acılı yiyecekler ve tatlıdan uzak durmalı, yemeklerden sonra en az yarım, bir saat hemen yatmamalı.
Nefes almada hava açlığı gibi sıkıntı olabilir. Anemi(kansızlık) olup olmadığı bakılarak tansiyonun normal olması sağlanır.
Annede vajinal akıntıda artış olur. Artışın nedeni hormonal nedenlerle vajinal bezlerden salgılanmanın artmadıdır.Beyaz, kokusuz akıntı normaldir. Ama kaşıntı, yanma ve yeşil renk akıntı varsa enfeksiyon olabilir. Ona göre tedavi planlanır.
Bebeğin boyu 26-29 cm kadar ağırlığı 400 gram kadardır. Bebek artık küçük bir insan modelidir. Bebeğin hareketi güçlüdür. Annenin karnında yağ tabakadı aza ise bebeğin hareketleri dıştan gözlemlenebilir. Testisler karın içinden testise ilerlemiştir. Ultrasonda yumurtanın testislere inip inmediği gözlemlenebilir. Testis içinde yumurtalar görülür.Bebek kız ise overlerde yumurta sayısı tamamlanmak üzeredir.Tüm organlar gelişmeye devam etmektedir.
Annenin bacaklarında kramplar başlamıştır. Annenin Mg ihtiyacı artmıştır. Kanda Mg seviyesi bakılıp ona göre ağızdan Mg alması sağlanır. Yüksek topuklu ayakkabı önerilmez. 3-4 cm topuk idealdir. Yatarken yan yatması önerilir. Bacak arasına yastık konarak daha rahat uyuyabilir.
Rahim seviyesi göbeğin 2 cm üstündedir. Bu aylarda gebenin kan basıncı ve kilo takibi önem kazanır. Bunların normal sınırlarda olması gebeliğin sağlıklı ilerlemesi ve normal doğum olması açısından önemlidir.
Doppler ultrason için uygun bir haftadır. Doppler ultrason ile rahimi besleyen her iki yandaki Arteria Uterinadaki direnç ölçülür.Ölçümde damar içi direnci yüksek çıkarsa ilerleyen aylarda preeklampsi gelişeceğinin,intrauterin gelişme geriliğinin olabileceği gösterir.Rahimin her iki yanındaki damarların birinde ise risk daha az, iki taraflı ise risk oranı daha yüksektir.
Beslenmenin önemli olduğu aylardır. Et,süt,yumurta gibi protein zengini gıdalar, baklagiller, omega 3 için balık tüketilmeli. Bebeğin işitme yeteneği başladığı için müzik dinletebilir. Onunla konuşabilir. Annenin sesini duyup reaksiyon verebilir.
Gebelikte artık 2. trimester sonuna doğru gelinmiştir. Bebeğin ağırlığı 500 gram ,uzunluğu 30 cm civarındadır. Yüksek sese tepki verebilmektedir. Doppler ultrasonda kalpte problem çıktıysa veya gebenin ailesinde kalp anomali öyküsü varsa veya daha önceden kalp problemli çocuk sahibi olmuşsa fetal eko yapılabilir. Fetal eko kardiyolog ve perinatolog tarafından birlikte yapılmalı ve değerlendirilmeli.
Kas spazmına bağlı kasık ağrısı olabilir. Akıntı artışı devam eder. Mantara meyil vardır.Mantar sulu akıntı yaparsa annenin suyunun geldiği zannedilebilir. Bunun ayrımı doktor muayenesi ve testlerle yapılır. VKA yapılarak mantar veya bakteri olup olmadığı araştırılır. Candida veya streptokok tesbit edilmişse doğum sırasında bebeğe geçmemesi için tedavi edilir.
20-23. haftalarda rahim ağzı uzunluğu ölçülür. İkiz gebelikte önemli kısalık varsa sık aralıklarla ölçüm yapılır. Kısalma varsa erken doğuma karşı tedbir alınır. Annenin beslenmesine dikkat etmesi gerekir. Bebeğin beyin gelişiminin tamamlanmasına destek için balık tüketimi önemlidir. Ayrıca omega 3 desteğide yapılır. Annenin kilosuna dikkat etmesi gereken dönemler başlamıştır. Normalden fazla kilo artışı dolaşım sistemine olumsuz yansıdığı gibi normal doğumdanda uzaklaşılır.Aşırı kilo gebelik şekerinin çıkmasına neden olabilir. Kilo artışı bu aylarda 5-6 kiloyu aşmamalı.
Beslenmede tuz ve şekere çok az yer verilmeli. Et,süt,yumurta,balık, taze sebze, meyve ağırlıklı beslenmeli. Tatlıdan uzak durmalı, gereksiz kilo artışı yapacaktır. Meyve tüketimini de abartmamalı.
Bu ayda gebelik şekeri tesbiti için aç karna kanda şeker seviyesi bakılır. Ailede diabet öyküsü, annenin aşırı, hızlı kilo alımı öyküsü varsa şeker yükleme testi yapılır. 50 veya 100 gr ile şeker yüklemesi yapılır. Annenin her muayenede tansiyonu dikkatli ölçülmeli. 120/80 mmhg üstü değerler daha sıkı takip edilmeli.
Annenin karnı iyice belirginleşmiştir.Seviye göbeğin 3 cm üstündedir.Dıştan bebek hareketleri görülebilir.Anne karın ağrısı hissedebilir.Bunlar rahim yan bağlarının gerilmesiyle olan ve istirahatle geçen ağrılardır.
Bu haftada eğer yapılmamışsa 2. Düzey ultrason yapılabilir. Bu incelemeyi her gebe yaptırabilir. Petinatalog tarafından yapılan daha detaylı ultrason incelemesidir. Eğer kalpte bir sorun görülmüşse veya ailede doğumsal kalp anomalili bebek öyküsü varsa fetal eko yapmalı. Ayrıca gebelerin çok sorduğu 3 veya 4 boyutlu ultrason yapılabilir. Bu inceleme tıbbi nedenle yapılmaz. Amaç bebeğin gerçeğe yakın görüntüsünü anne karnında görmektir.İnceleme kısa süreli olmalı.Uzun sürerse aşırı ısı oluşur, fetal zarar olabilir.3 ve 4 boyutlu ultrason detaylı ultrason olayı değildir.
Gebelikte 24. hafta 2. trimesterin bittiği haftadır. Bebek yaklaşık 600 gram kadardır ve boyu 32 cm civarındadır. Ve artık bebek birey olma yolunda hızla ilerlemektedir. Bu haftadan sonra algılamanın arttığı, uyaranlara refleks ile değil bilinçli cevap verildiği sanılıyor. Kad ve kemik kütlesi daha güçlenmiştir.
Bu haftalarda kan Hb seviyesi düşebilir. İnsülin direnci gelişebilir. 50 gram şeker ile yükleme yapılarak 1 saat sonunda kan şeker seviyesi ölçülerek gebelik şekeri var mı yok mu değerlendirilir. Gebelik şekeri varsa bebek anne karnında daha hızlı büyür,iri bebek olur,anne karnında ölüm sebebi olabilir. Yenidoğan döneminde hipoglisemi atakları olabilir.
Anne karnında bebeğin hareket edeceği alan daralmıştır. Beyinden kaslara iletim güçlüdür. Cildi kalınlaşmıştır. Gebelikte oluşabilecek bir diğer sorunda idrar yolu enfeksiyonudur.İdrar yolu enfeksiyonları erken doğum ve düşük riskini artırır.Bu nedenle idrar yolu enfeksiyonundan korunmak gerekir. Korunmak için en önemli unsurlardan biri yeterli sıvı tüketimidir. İdrar yolu enfeksiyonları yanma sızı olmadan da seyredebilir. Sadece tam idrar analizinde bakteri vardır. Sık idrara çıkma şeklinde seyredebilir. Bakteri ve lökosit artışı varsa tedaviye uygun antibiyotik eklenir. Su tüketimi artırılır.